Oostende, Belgio
Zdenka, Pavel, Šárka, Klárka, Barunka, Iva, Katka, Jana, Petra, Kamila, Petra, Hana, Michaela kaj Jakub
En jaro 1997 realiĝis en Romo kaj Rimini IKUE kongreso. Tie parolis Flory Witdoeckt pri malriĉa agado de E-katolikoj en ilia lando. Mi proponis al ŝi mian infanan E-grupeton kun ĝia programo.Flory jesis kaj de la 5-a ĝis la 15-a de junio 1998 ni vizitis ĉarman maran banlokon Oostende en Belgio. Nia grupo estis laŭ aĝo bunta. Pli aĝaj knabinoj el Česká Třebová de 14 ĝis 18 jaroj Barunka, Klárka, Iva, Šárka, Katka kaj Jana. Krome ili infanoj de 9 ĝis 11 jaroj el du lokoj, el Opatovec Petra kaj Kamila, el Brandýs nad Orlicí ankaŭ Petra, poste Hana, Michaela kaj Jakub – nia unu sola knabo. Por sanaj problemoj akompanis lin lia panjo.
El hejmo ni veturis ni veturis ne ĉiuj komune. Iuj envagoniĝis en Česká Třebová, Jana ĝuste el malsanulejo en Ústí nad Orlicí, kie ŝi rervis. Lastaj estis panjo de Jakub kn 4 infanoj el Brandýs kaj mia frato Pavel – nia gitarludando. Ili envagoniĝis en Choceň. Feliĉe ni ĉiuj atigis Pragon kaj buson al Oostende. Vojo estis agrabla, kvankam ni veturis de 18 horo 30 minutoj ĝis mateno. Nur antaŭ Gent kaptis nin terura fulmotondro kun grandaj glaciaj hajloj. La ŝoforo devis halti. Sed poste jam ĉe ne haltis, ke ni povu lavi nin kaj en Oostende ni estis pli frue je duonhoro. Kompreneble, neniu atendis nin. Ni atendis pli ol unu horo kaj duono. Iu gardis valizojn, iu serĉis Flory, pri kiu mi parolis kiel pri treege moderna bele vestita sinjorino. Kun Pavel mi iris serĉi alian haltejon de ektsterlandaj busoj pensante, ke gesamideanoj nin atendas tie. Ni neniun tie trovis. Malgraŭ tio ni kun Flory kaj oostendaj gesamideanoj kunvenis. Iu ekparolis esperante al ni! Pluvego kauzis, ke Flory alvenis en gumaj botoj kaj malnova jako sen esperanta flago. Kvankam ŝi sidis proksime de ni antaŭ stacidomo, neniu trovis ŝin. Miaj infanoj male sidis proksime sur mia esperanta ĉapelo kaj neniu ekkonis ilin.
Post feliĉa kunveno kun gesamideanoj montris al ni E-klubejon La Konko kaj tie ni komune tagmanĝis. Posttagmeze alvenis familioj, kiuj volis akcepti niajn gegrupanojn. Mi admiris familion Spousta, kiu al siaj 4 filinoj akceptis ankoraŭ niajn 4 knabinojn kaj Flory, ĉe kiu loĝis 6 (de komenco 8) el nia grupo. Ankaŭ familio Smissaert kaj Deprez-Huisseune prenis po du knabinoj. Neniu volis resti sola, nur Katka estis kuraĝa kaj loĝis ĉe familo Mensaert sola. Sed mi pensis, ke ŝi estis treege kontenta. Ŝia fratino diris al mi, ke Katka rakontis pri siaj travivaĵoj tiel vive, ke fratino mem pensis, ke eĉ ŝi estis en Oostende. Al ĉiuj grupantoj tre plaĉis en familioj, kiuj akceptis ilin. La infanoj eĉ ne volis resti kun mi kaj ĉiam rapidis en sian novan hejmon.
Dimanĉo
Niaj infanoj ĉeestis sanktan meson en katedralo de s.Petro kaj Paŭlo, kie estis unua sankta komunio de infanoj el Oostende. La infanoj tie eĉ kantis kaj ludis pri plimultigo de panoj. Jana kaj Iva diris, ke ili konas vojon al preĝejo kaj alvenos baldaŭ, sed ni vane ilin atendis. Ili staris dum du horoj ĉe kulturdomo kaj atendis male nin. Al tagmanĝo ili feliĉe alvenis en domon de Flory. Al mi plaĉis, ke kun infano ĉiam iris unu el gepatroj al sankta komunio. Post sankta meso estis soleno en lernejo, kiun infanoj vizitadas. Ni en katedralo ricevis rozkolorajn rozojn. Al infanoj ni donacis marcipanojn.
Posttagmeze estis vizito de velŝipo Merkator, nun uzata kiel muzeo. Antaŭe servis kiel „lerneja“ ŝipo por maristaj oficiroj. Ni interesis pri ĉio, neniu el ni vidis tiel grandan velŝipon. Sur fotoj estas videbla ekzercado de estintaj lernintoj, vojo de velŝipo kun korpo de P.Damiano, de komandantoj, ĉambretoj por trupo, por kuracisto, por operacioj, specialaj tubeoj por paroli kun maristoj en subo de ŝipo k.t.p. Al mi tradukis tekstojn en esperanton mia amiko André, kiun invitis Flory. Li restis kun ni ĝis vespero, eĉ promenis kun ni ĉe maro.
Lundo
Antaŭtagmeze nia grupo kunvenis en E-klubejo. Tie ni ekzercis programon, ĉar atendis nin prezentado en lernejoj kaj kluboj. La lernejoj ni ekkonis diverstipajn: ŝtatajn, urbajn kaj ekleziajn. Antaŭ tagmezo ni iris al lernejo Lagere school Gemeenschapsonderwijs. Ni tie tagmanĝis kaj preparis por prezentado. La planko en la granda gimnastikejo estis tro glata kaj niaj dancantinoj (al ĝojo de publiko) faladis. La programo en lernejoj estis simila: dancoj el orienta Ĉeĥio kaj naciaj kutimoj. Ili estis kvar: tri reĝoj, marŝo de maskoj antaŭ fasto, dronaro de vintro kaj paska lundo. La folklora parto finis per dancoj laŭ metiaj kantoj rekte el Česká Třebová. En dua parto de lerneja programo estis diversaj naciaj fabeloj. Ŝatata estis fabelo “Pri granda beto“, al kiu ni ĉiam trovis helpantojn inter publiko. En ĉiu lernejo ankaŭ ĝiaj lernantoj montris al ni sian programon. Poste niaj pli aĝaj knabinoj respondis demandojn de gelernantoj. Neniam sufiĉis al ni tempo, ĉar estis granda intereso inter publiko. Lunde ĉeestis en lernejo eĉ redaktoro de radio kaj parolis kun ni. Laŭ sia opinio el niaj kantoj kaj respondon faris programon, kiun ni povis marde aŭskulti. Mia rakonto pri celo esperanto, de nia vizito estis audebla ĉe respondo de Katka, ke ĉecha nacia manĝo estas porkaĵo, knedelo kaj brasiko.
Vespera prezentado en E-klubejo estis tre sincera. Alvenis geklubanoj kaj familioj, kie loĝis niaj knabinoj. Krome folklora parto niaj infanoj ludis por ĉeestantoj teatraĵeton pri sankta Venceslao kaj pri Bono kaj Malbono. Preskaŭ ĉiuj helpis tiri beton en fabelo „Pri granda beto“ kaj risis falinte teren.
Mardo
Ni vizitis eklezian lernejon Sint Andreasinstitut Lager Onderwijs, kiu aspektis vere bele. Eĉ ĝi havis teatron kun scenejo en angulo kovritan per bruna veluro. Niaj knabinoj jam dancis sen akcidentoj, ĉiuj ludis bone, publiko estis atentema. Maska danca marŝo komencis Klárka kaj ĉiuj el publiko volis ĝin ĉeesti. Infanoj el lernejo legis al ni poemojn, kiujn ili mem verkis kaj dancis al ni modernajn dancojn. Post demandoj kaj respndoj, kiujn tradukis oferte Raymondo, multaj Gelernantoj volis subskribojn de niaj grupantoj kaj ili sin sentis kiel „modaj steloj“. En lernejo ricevis niaj grupanoj donacetojn. Ĝis nun ili uzadas verdajn ĉapelojn kun nomo de lernejo. Verda koloro estas esperanta. En lernejon alveturis mia dua amiko Huib. Bedaŭrinde, ni ne trovis multe da tempo pro babili, mi nur sciis, ke li estas proksime kaj vida miajn infanojn, por kiuj al mi alportis ion por ilia ĝojo.
Merkredo
Merkredo estis escepta tago. Ni veturis kun Flory kaj Walter al Bruggy. Atendis nin Grégoir Martens kun edzino el Bruggy. Tie ni vizitis eminentan lernejon por kuiristoj, bakistoj, sukeraĵistoj, buĉistoj kaj hotelieroj. Proksime de enirejo infanoj admiris grandan ĉokoladan kanguruon. El ĉambro, kien ni estis invititaj, ni post malfermo de duono de frunta muro, vidis laborejon de kuiristoj, post malfermo de dua duono, laborejon de buĉistoj. Ni aŭdis ke gelernintoj povas studi en alta lernejo, ĉar nivelo de lernejo estas bonega. Ni trairis multajn laborejoj de buĉistoj, bakistoj, ktp. Precipe ni admiris sukeraĵistojn ornamantajn tortojn, farantajn meblaretojn el ĉokolado, preparantajn cignojn eĉ rubandoj tre delikatajn. Ili volis, ke ankaŭ niaj knabinoj dancu por ili. La knabinoj hontis, sed dancis kaj ankaŭ ili ricevis aplaudon.
En manĝejo ni manĝis riĉan tagmanĝon preparitan de gelernantoj el kuirista lernejo. Ni ricevis tion da bongusta glaciaĵo, ke infanoj ne povis ĉion ekmanĝi. Posttagmeze proponis al ni gesamideanoj el Bruggy ŝipveturadon kun trarigardo de urbo konata kiel la plej bela el belgaj urboj. S.Rosa rakontis al ni pri urbaj memorindaĵoj. Al infanoj bedaŭrinde pli plaĉis cignoj kaj anasidoj ol belaj domoj.
Vespere ni kunvenis kun aliaj gesamideanoj kaj post vesperanĝo ni trarigardis diapozitivojn en domo, kie kunvenadas diversaj societoj. Tie devas esti severa silento. Por tio niaj knabinoj ne povas danci, ĉar al danco ili bezonis muzikon. Infanoj nur ludis teatraĵeton pri sankta Venceslao. Bedaŭrinde, ni forgesis, ke ankaŭ ĝi ne estas sen bruo. Neatendebla voĉo de trumpeto (liun mi faris) kaj krio dum murdo de sankta Venceslao interrompis silenton. Sed neniu el najbaroj ne venis bati nin. Post disadiaŭo kun gesamideanoj ni alveturis al Oostende. Malfrue ni enlitiĝis.
Jaŭdo
Nia celo estis Conscienceschool. Tie instruas esperanton al infanoj Els. Nia grupo kunvenis kaj parolis kun junaj gesamideanoj. Ambaŭ grupetoj ŝanĝis adresojn kaj promesis korespondadon. Post tagmanĝo estis nia prezentado en gimnastikejo. Ĉio iris glate, nur dum “Paska lundo“ perdis Jakub batanta knabinojn per verga batilo ĝiajn ornamo-rubandojn. Gelernantoj kun sia instruisto bele ludis al ni flaŭtojn kaj la plej junaj dancis. Paroli kun ni alvenis redaktoro el iu ĵurnalo. En lernejo ni ricevis donacetojn.
Vendredo
Estis lasta prezentado en lernejo Van Glabbekeschool kiun antaŭ sia pensiuliĝo estris Raymondo Wylleman. Ankaŭ en tiu lernejo infanoj lernis Esperanton. Ili preparis por ni surprizon-fruktan salaton. Niaj anfanoj povis provi programon en scenejo post tagmanĝo. Ili uzis tion kaj la prezentado estis jam preskaŭ sen eraroj. Ankaŭ gelernantoj montris al ni dancojn kaj poemon pri najloj. Babilado inter gelernantoj kaj nia grupo estis interesa kaj viva. Nia grupo ricevis tie donacetojn. Irante el la lerejo hejmen, ni trarigardis duan vendejon de Flory kaj provis ŝian „akvan liton“. La tempon ĝis vespero uzis preskaŭ ĉiuj gegrupanoj por promeno al la maro, kolekto de konkoj kaj trarigardo de urbo.
Sabato
Sabate atendis nin vizito de urbodomo, akcepto de reprezentantoj de Oostende kaj oficiala disadiaŭo kun niaj eminentaj gastigantoj. Niaj geknaboj alvenis en naciaj kostumoj. La reprezentantoj parolis kaj niaj infanoj kantis tri kantojn: ĉeĥe, esperante kaj nederlande. Plej multe plaĉis al ĉiuj danka nederlanda kanto. Al niaj infanoj instruis ĝin Raymondo dum tuta semajno. Ni transdonis donacojn al reprezentantoj de urbo kaj al gastigantoj marcipanojn, keramikon kaj rozojn, kiujn ni bedaŭrinde mem ne aĉetis. Posttagmeze ĉiuj pakis valizojn kaj uzis tempon por lastaj promenoj.
Dimanĉo
Je la 10-a horo nia E-grupo, denove en naciaj kostumoj, kunvenis en kliniko de sankta Josefo, kie Flory kaj ŝiaj geamikoj ofte helpas al malsanuloj. Komence ni ĉeestis sanktan meson en klinika kapeleto. Gehelpantoj veturigis malsanajn homojn sur rulseĝoj kaj kelkajn eĉ sur litoj. Sanktan meson eblas vidi ankaŭ en ĉambroj, ĉar kontraŭ altaro estis kamero. Ĝuste estis festo de patroj kaj pri tio parolis unu el ĉeestantoj post evangelio. Kiam finis sankta meso, niaj infanoj dankis en ĉeĥa kanto al Dio kaj pli aĝaj helpis veturigi malsanulojn en iliajn ĉambrojn. Ni trarigardis klinikon. Multe pri ĉio interesis Jana, ĉar ŝi studas, ke povu esti flegistino. Plaĉis al ni dulitaj ĉambroj kun televidaparato kaj kurteno ĉirkau ĉiu lito, ke homo povus lauplaĉe esti sola, afiŝoj pri beno de maro de diversaj pentristoj, vitraj ĉambretoj kaj ludejo por infanoj.
Post bongustaĝo en kafeterio de kliniko ni ĉiuj ricevis po du belaj, sed pezaj kaj grandaj donacetoj. Kiam ni hejme rigardis en kofreton kaj saketon, nia surprizo estis grandega. Ni trovis tie ĉion, kion bezonas panjo iranta hejmen kun bebo – eĉ pulvoron por lavi, kelkajn suĉpecojn, fruktan manĝaĵon, librojn pri bebzorgo. Ni lastfoje disiris en niajn hejmojn en Oostende kaj ĉiuj provis plejparte sensukcese enpuŝi ambaŭ donacetojn en sian kofron. Feliĉe niaj gastigantoj veturis kun ni al stacidomo, kie estas haltejo de ĉeĥa buso. En stacidomo ankoraŭ lastfoje kantis geknaboj por Flory nederlandan kanton kaj ŝi sonbendigis ĝin. La buso alveturis – lastaj salutoj, kisoj, invitoj al vizito de ni. Ni esperas, ke ni denove kunvenos. Pardonu al mi, ke mi ne skribis pri ĉiu kaj pri ĉio, eĉ ĉi tiu rakonto estas jam tro longa.
Geknaboj veturis reen feliĉaj, ke ili povis ekkoni novajn geamikojn kaj travivi belan tempon inter vi. Ni kore dankas al Flory, ŝia edzo Walter, ŝia panjo, al Raymondo, nia fidela tradukisto, al Els, al familioj, kiuj zorgis pri ni. Ankaŭ al gesamideanoj el Brugge ni dankas kaj precipe al E-klubo La Konko, kiu havis multajn eldonojn kun nia vizito.
Kvankam nia vojo per metroo en Praha de bushaltejo ĝis ĉefa stacidomo estis terura (iuj infanoj havis eĉ 5 valizojn) kaj rapidtrajno el Praha al Česká Třebová estis tiel plena, ke ni devis veturi en tri vagonoj ne kune, feliĉe ni atingis hejmon. La infanoj rakontis při siaj travivaĵoj kaj iliaj gefratoj decidis, ke ili ankaŭ komencos lerni Esperanton.
